Litouwen heeft ten onrechte een kinderboek met homo- en lesbische karakters verboden. Dat heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens bepaald.
Het boek, Gintarinė širdis (amber hart), van de inmiddels overleden openlijk lesbische auteur Neringa Dangvydė Macatė werd in 2013 met subsidie van het ministerie van Cultuur in Litouwen uitgegeven.

De verhalen in het boek zijn gebaseerd op klassieke sprookjes en behandelt thema’s als huidskleur, handicap, ouderlijke scheiding, migratie of homoseksualiteit. Het boek is bedoeld voor kinderen van tussen de negen en tien jaar.
Twee van de zes verhalen gaan over relaties van personen van hetzelfde geslacht en dat schoot het ministerie van Cultuur in het verkeerde keelgat: de twee verhalen zouden in strijd zijn met de Wet op de jeugdbescherming. Deze wet, aangenomen in 2009, is een lichte versie van de Russische wet tegen ‘homopropaganda’.
Het boek mocht alleen verkocht worden met de waarschuwing dat het boek schadelijk zou kunnen zijn voor jongeren onder de 14 jaar.
De auteur was het daar niet mee eens en stapte naar de rechtbank. Het Hooggerechtshof in Litouwen gaf haar uiteindelijk ongelijk. De auteur overleed in 2020 op 44-jarige leeftijd, waarna haar moeder de strijd voortzette bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.
Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens oordeelde dat het verbod op verkoop voor kinderen onder de 14 jaar in strijd is met het mensenrechtenverdrag omdat het recht van de auteur op vrijheid van meningsuiting is geschonden.
Het hof ging ook niet mee in de stelling van Litouwen dat het boek homo- en lesbische stellen op een voetstuk plaatst, boven heteroparen. De sprookjes gaan over respect voor alle leden van de samenleving. Het hof stelt dat kinderen de toegang tot informatie over relaties tussen personen van hetzelfde geslacht niet mag worden ontzegd.
Het hof verwijst daarbij naar eerdere uitspraken: er is geen wetenschappelijk bewijs dat het vermelden van homoseksualiteit kinderen zou kunnen schaden. Daarnaast is het hof van oordeel dat de staat geen partij mag kiezen voor een bepaalde manier van leven. Dat is onverenigbaar met de principes van gelijkheid en tolerantie in een democratische samenleving.
Litouwen moet de moeder van auteur 12.000 euro schadevergoeding en 5.000 euro juridische kosten betalen.
(Bron: EHRM; foto cover boek: Knygos)
Categorieën:Nieuws